Drastyczny spadek transakcji na rynku nieruchomości rolnych

Dwudziestego piątego lipca 2018 r. Główny Urząd Statystyczny opublikował dane dotyczące transakcji obrotu nieruchomościami za rok 2017 r. Z zaprezentowanego zestawienia wynika, że w 2017 roku nastąpił spadek ilości umów sprzedaży nieruchomości rolnych o 17,6 % w porównaniu do roku 2016. W liczbach bezwzględnych statystyka przedstawia się w ten sposób, że o ile w 2016 r. zostało zawartych 69.771 umów sprzedaży nieruchomości stanowiących grunty rolne, tak w 2017 r. liczba takich umów osiągnęła jedynie 57.492.

Załamanie na rynku nieruchomości rolnych jest jeszcze bardziej widoczny jeżeli porówna się liczbę transakcji w roku 2015, która oscylowała w okolicach 116.400 umów. W 2017 r. nastąpił więc spadek o ok. 50% liczby zawieranych umów sprzedaży w porównaniu z rokiem 2015 (dane za opracowaniem Głównego Urzędu Statystycznego Obrót nieruchomościami w 2015 r.).

Powyższe dane potwierdzają obawy dotyczące negatywnego wpływu nowelizacji ustawy z 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego dokonanej ustawą z 14 kwietnia 2016 r. o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości zasobu własności rolnej Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw, która weszła w życie 30 kwietnia 2016 r.

Przypomnijmy, że na gruncie zmienionych przepisów nieruchomości rolne mogą być co do zasady nabywane wyłącznie przez rolnika indywidualnego, zaś nabycie gruntów rolnych przez pozostałe podmioty wymaga uzyskania zgody Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, przy czym nabywca nieruchomości rolnej ma obowiązek prowadzić gospodarstwo rolne przez 10 lat i w tym okresie nie ma prawa zbyć ani oddać w posiadanie nabytej nieruchomości.

Krajowemu Ośrodkowi Wsparcia Rolnictwa przysługuje ponadto prawo pierwokupu akcji lub udziałów spółki kapitałowej będącej właścicielem lub użytkownikiem wieczystym nieruchomości rolnej (za wyjątkiem ściśle prawem określonych sytuacji, np. transakcji dotyczących akcji dopuszczonych do obrotu na rynku regulowanym), jak również prawo nabycia takiej nieruchomości należącej do spółki osobowej, do której przystępuje nowy wspólnik.

Wszystkie powyższe ograniczenia swobodnego obrotu nieruchomościami rolnymi spowodowały drastyczny spadek ilości przeprowadzanych transakcji, w porównaniu do roku 2015, czyli ostatniego roku przed wejściem w życie znowelizowanych przepisów, aż o 50 %. Tak duży regres jest oznaką nie tyle zwykłego pogorszenia się warunków panujących na rynku transakcyjnym nieruchomości rolnych, ale wręcz jego całkowitego załamania.

Prawo nieruchomości – sprawdź, jak możemy pomóc: