W dniu 8 września 2016 roku weszły w życie istotne zmiany do Kodeksu cywilnego oraz Kodeksu postępowania cywilnego. Nowelizację wprowadziły przepisy Ustawy z dnia 10 lipca 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny, ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r. poz. 1311).
Informatyzacja postępowania cywilnego
- Utworzenie elektronicznego biura podawczego;
- Możliwość dokonania wyboru wnoszenia i doręczania pism procesowych w konkretnym postępowaniu cywilnym: za pośrednictwem systemu teleinformatycznego lub za pomocą tradycyjnej poczty;
- Wybór sposobu wnoszenia i doręczania pism procesowych poprzez złożenie stosownego oświadczenia za pośrednictwem systemu teleinformatycznego;
- Wybór doręczenia elektronicznego jako prawo, a nie obowiązek (tj. brak obligu doręczeń elektronicznych);
- Brak skutków prawnych jakie ustawa wiąże z wniesieniem pisma do sądu w przypadku wniesienia pisma procesowego z pominięciem wybranego sposobu wnoszenia pism procesowych;
- Możliwość zrezygnowania z wnoszenia/doręczeń pism procesowych za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, w przypadku profesjonalnych pełnomocników, poprzez złożenie odpowiedniego oświadczenia;
- Brak konieczności składania uprzedniego oświadczenia o rezygnacji z wnoszenia pism za pomocą systemu teleinformatycznego w przypadku innych podmiotów;
- Obowiązek złożenia podpisu elektronicznie weryfikowanego za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu albo podpisu elektronicznego potwierdzonego profilem zaufanym e-PUAP – w przypadku wyboru wnoszenia pism za pośrednictwem systemu teleinformatycznego;
- Uznanie doręczenia elektronicznego za dokonane w momencie zalogowania się na konto użytkownika w systemie informatycznym;
- W przypadku braku potwierdzenia odbioru, uznanie pisma wniesionego za pomocą systemu teleinformatycznego za skutecznie doręczone z upływem 14 dni od daty umieszczenia w systemie teleinformatycznym;
- Możliwość wszczęcia i prowadzenia egzekucji elektronicznej;
- Możliwość dokonywania czynności sądowych na odległość (m.in. przeprowadzenie dowodu na odległość czy wręcz cała rozprawa na odległość);
- Możliwość sprzedaży ruchomości zajętych podczas postępowania egzekucyjnego za pomocą elektronicznej licytacji.
Doręczenia pomiędzy profesjonalnymi pełnomocnikami
a. Brak obowiązku załączania pocztowego potwierdzenia nadania przesyłki drugiej stronie;
b. Obowiązek złożenia oświadczenia w treści pisma wnoszonego do sądu o nadaniu pisma drugiej stronie przesyłką poleconą (dotyczy postępowań wszczętych po 8 września 2016 r.).
Zmiany w Kodeksie cywilnym
- Wprowadzenie nowej formy czynności prawnej – formy dokumentowej;
- Złożenie oświadczenia woli w postaci dokumentu, w sposób umożliwiający ustalenie osoby składającej oświadczenie jako wystarczający element do zachowania formy dokumentowej czynności prawnej;
- Wprowadzenie definicji dokumentu jako nośnika informacji umożliwiającego zapoznanie się z treścią czynności prawnej, a w konsekwencji uznanie wiadomości e-mail, sms-ów czy też plików komputerowych za dokument;
- Podpis nie jest elementem koniecznym dla ważności dokumentu;
- Dotychczasowy wymóg stwierdzenia pismem dla celów dowodowych umowy pożyczki o wartości przekraczającej 500 zł zastąpił wymóg zachowania formy dokumentowej dla umowy pożyczki, której wartość przekracza 1000 zł.
Piotr Jakubowski
Senior Associate, Adwokat
TGC Corporate Lawyers