20.01.2023 Prawo pracy

Nowelizacja Kodeksu pracy – kontrola trzeźwości pracownika


Uchwalona przez Sejm nowelizacja Kodeksu pracy oznacza wprowadzenie nowych regulacji dotyczących możliwości sprawdzania przez pracodawcę trzeźwości osób zatrudnionych. Badanie trzeźwości pracownika będzie jednak można przeprowadzić tylko gdy będzie to niezbędne do zapewnienia ochrony życia i zdrowia.

Badanie trzeźwości pracownika – nowe przepisy

Nowelizacja Kodeksu pracy przyjęta przez Sejm, zakłada, iż pracodawca będzie upoważniony do sprawdzania trzeźwości pracownika, ale tylko pod warunkiem, że taka kontrola będzie niezbędna do zapewnienia ochrony życia i zdrowia pracowników, innych osób lub ochrony mienia.

Projekt ustawy nowelizującej Kodeks pracy przewiduje dwa tryby kontroli:

  • prewencyjna kontrola trzeźwości lub kontrola pracowników na obecność w ich organizmach alkoholu oraz środków działających podobnie do alkoholu,
  • kontrola w przypadku uzasadnionego podejrzenia pracodawcy.

Oba tryby mają uniemożliwić wykonywanie obowiązków służbowych pracownikowi znajdującemu się pod wpływem alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu, czyli prowadzą do niedopuszczenia przez pracodawcę nietrzeźwego pracownika do pracy.

Nowe przepisy przewidują także możliwość przeprowadzania kontroli trzeźwości w stosunku do pracowników zatrudnionych na postawie umów cywilnoprawnych, w tym umów zlecenia, oraz zatrudnionych w ramach tzw. B2B.

Badanie trzeźwości w regulaminie lub układzie zbiorowym

Kontrolowanie trzeźwości pracowników będzie musiało odbywać się zgodnie z regulacjami wynikającymi z przyjętego przez pracodawcę regulaminu pracy lub układu zbiorowego. W przypadku braku obu dokumentów, pracodawca przygotuje natomiast specjalne obwieszczenie.

W ramach kontroli pracodawca będzie musiał zadbać o przestrzeganie zasad poszanowania godności i dóbr osobistych pracownika.

Metody badania trzeźwości pracowników

Kontrola trzeźwości według nowych przepisów ma odbywać się przy użyciu:

  • metod niewymagających badania laboratoryjnego za pomocą urządzenia posiadającego ważny dokument potwierdzający jego kalibrację lub wzorcowanie.

Dodatkowo, na żądanie pracodawcy lub pracownika niedopuszczonego do pracy, badanie stanu trzeźwości pracownika przeprowadzi uprawniony organ powołany do ochrony porządku publicznego, przy użyciu:

  • metod niewymagających badania laboratoryjnego,
  • metod laboratoryjnych (badanie krwi) – np. jeśli pracownik odmawia badania metodą nielaboratoryjną lub podważa jego wynik. 

Jeśli w ramach przeprowadzonej kontroli trzeźwości pracownika, badanie wykaże obecność alkoholu powyżej 0.2 promila, pracodawca nie dopuści takiego pracownika do pracy. Musi mu także przekazać taką informację do wiadomości.

W przypadku wyniku poniżej 0.2 promila, pracownik może wykonywać obowiązki służbowe.

Projektowane przepisy mają wejść w życie 14 dni po ich ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.

Kontrola trzeźwości pracownika – obecne przepisy

Zgodnie z obowiązującymi obecnie przepisami pracodawca może:

  • przetwarzać informację o obecności w organizmie pracownika alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu wyłącznie za zgodą pracownika;
  • przeprowadzić badanie trzeźwości pracownika pod warunkiem, że:
  • badanie odbywa się na żądanie kierownika zakładu pracy, osoby przez niego upoważnionej lub pracownika, co do którego zachodzi uzasadnione podejrzenie, że spożywał alkohol w czasie pracy lub stawił się do niej w stanie po użyciu alkoholu, oraz
  • badanie stanu trzeźwości pracownika przeprowadzi uprawniony organ powołany do ochrony porządku publicznego (policja), zaś zabiegu pobrania krwi dokonuje osoba posiadająca odpowiednie kwalifikacje zawodowe.

Oba powyższe warunki muszą być spełnione łącznie, zatem obecnie pracodawca nie może samodzielnie kontrolować pracowników na obecność w ich organizmach alkoholu lub środków działających podobnie do alkoholu. Tymczasem obowiązek zachowania trzeźwości w pracy to podstawowy obowiązek pracowniczy.

Prawo pracy – sprawdź, jak możemy pomóc:


Magdalena Wilkoszewska Dyrektor Działu Prawa Pracy, Radca Prawny
TGC Corporate Lawyers
Chcesz być na bieżąco?
Subskrybuj nasz newsletter!
Pełna treść zgody

TGC Corporate Lawyers

ul. Hrubieszowska 2
01-209 Warszawa
Polska

+48 22 295 33 00
contact@tgc.eu

NIP: 525-22-71-480, KRS: 0000167447,
REGON: 01551820200000. Sąd Rejonowy dla
m.st. Warszawy, XII Wydział Gospodarczy

Mapa