Nowelizacja ustawy AML – nowe obowiązki dla przedsiębiorców

Projekt zmian ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu przewiduje, m.in.: zmianę definicji beneficjenta rzeczywistego, wzmożone środki bezpieczeństwa finansowego, obowiązek weryfikacji informacji w CRBR oraz nowe kary pieniężne.

Beneficjent rzeczywisty – zmiana definicji

Jednym z kluczowych rozwiązań Dyrektywy AML V jest zmiana definicji beneficjenta rzeczywistego, poprzez kategoryczne wskazanie, iż za beneficjenta rzeczywistego uznaje się „każdą osobę fizyczną” spełniającą kryteria wskazane w ustawie. Jednocześnie w ramach nowelizacji podjęto decyzję o zmianie definicji beneficjenta rzeczywistego, poprzez usunięcie zwrotów wiążących beneficjenta rzeczywistego z pojęciem „klienta”. Ścisłe związanie pojęcia beneficjenta rzeczywistego z pojęciem klienta zostało uznane za niepożądane ze względu na możliwość przyjęcia interpretacji zakładającej, iż dany podmiot nie jest beneficjentem rzeczywistym do momentu skorzystania z usług instytucji obowiązanej.

Ponadto, dokonano również rozszerzenia zakresu definicji beneficjenta rzeczywistego trustu, wprost wskazując, iż za beneficjentów rzeczywistych uznać należy wszystkich beneficjentów rzeczywistych, nie poprzestając jedynie na zidentyfikowaniu jednego beneficjenta rzeczywistego. Za beneficjenta rzeczywistego trustu, poza beneficjentem (osobą czerpiącą korzyści z trustu), będzie można uznać również grupę osób, w których głównym interesie powstał lub działa trust (gdy nie można określić osób fizycznych czerpiących korzyści z danego trustu).

Co więcej, przewiduje się również rozszerzenie kręgu podmiotów zobowiązanych do uzyskania wpisu w rejestrze beneficjentów, m.in. o spółki partnerskie, europejskie zgrupowania interesów gospodarczych, spółki europejskie, spółdzielnie, spółdzielnie europejskie oraz stowarzyszenia podlegające wpisowi do Krajowego Rejestru Sądowego.

Wzmożone środki bezpieczeństwa finansowego

Ważną zmianą jest aktualizacja okoliczności powodujących obowiązek stosowania wzmożonych środków bezpieczeństwa finansowego. Wskazuje się, że instytucja obowiązana powinna je zastosować m.in. w przypadku ujawnienia transakcji „skomplikowanych” oraz „przeprowadzanych w nietypowy sposób”.  Jednakże, należy zauważyć, iż przepisy ustawy nowelizującej nie przedstawiają przykładów takich transakcji.

Zmodyfikowany zostanie również obowiązek ciążący na podmiotach zobowiązanych poprzez obowiązek stosowania środków należytej staranności nie tylko wobec nowych klientów, ale również wobec obecnych klientów. Zgodnie ze znowelizowanym przepisem, instytucje obowiązane stosują środki bezpieczeństwa finansowego również w odniesieniu do klientów, z którymi utrzymują stosunki gospodarcze, w szczególności gdy doszło do zmiany uprzednio ustalonego charakteru lub okoliczności stosunków gospodarczych.

Na podmioty zobowiązane nałożono również obowiązek uzyskiwania potwierdzenia rejestracji potencjalnego klienta we właściwym rejestrze beneficjentów rzeczywistych lub do uzyskania odpisu z takiego rejestru podczas ustanawiania nowych stosunków gospodarczych. Obowiązek identyfikacji i weryfikacji tożsamości beneficjenta rzeczywistego, jako środek bezpieczeństwa finansowego, stanowi jeden z podstawowych obowiązków instytucji obowiązanych.

Nowe środki ze względu na siedzibę w państwie trzecim

Projekt ustawy nowelizującej wprowadza również, nowy obowiązek dla instytucji obowiązanych polegający na tym, że są one zobligowane do podjęcia co najmniej jednego z trzech rozwiązań mających na celu ograniczenie ryzyka związanego z transakcją z państwem trzecim wysokiego ryzyka, zidentyfikowanym przez Komisję Europejską, w ramach których podejmują co najmniej następujące działania:

• podjęcie dodatkowych czynności w ramach stosowanych wzmożonych środków bezpieczeństwa finansowego;
• wprowadzenie zintensyfikowanych obowiązków związanych z przekazywaniem informacji lub raportowaniem transakcji;
• ograniczenie zakresu stosunków gospodarczych.

Obowiązek weryfikacji informacji w CRBR

Przepisy Dyrektywy AML V wprowadzają mechanizm weryfikacji prawidłowości i prawdziwości informacji znajdujących się w Centralnym Rejestrze Beneficjentów Rzeczywistych. Zgodnie z powyższym, instytucje obowiązane będą miały obowiązek odnotowywania wszelkich rozbieżności pomiędzy stanem faktycznym dotyczącym klienta, ustalonym przez tą instytucję obowiązaną, a danymi dostępnymi w centralnym rejestrze beneficjentów rzeczywistych. Jednocześnie instytucja obowiązana będzie musiała podjąć odpowiednie czynności w celu wyjaśnienia ustalonych rozbieżności, a w przypadku potwierdzenia rozbieżności, przekazać organowi właściwemu w sprawie rejestru informacje o stwierdzonych rozbieżnościach, wraz z uzasadnieniem.

Zobacz także: Kontrole PIP w czasie pandemii

Nowe kary pieniężne

Jedną z kluczowych zmian w przepisach jest rozszerzenie możliwości ukarania spółek, które nie dopełniły obowiązku aktualizacji informacji wymienionych w art. 59 ustawy  AML, w terminie wskazanym w ustawie lub podały informacje niezgodne ze stanem faktycznym. Kara, podobnie jak w przypadku braku zgłoszenia beneficjenta, może osiągnąć nawet 1 000 000 zł.,

Podsumowując, planowane zmiany wpłyną znacząco na działalność przedsiębiorców. Nałożą one na część instytucji obowiązanych nowe wymogi i obowiązki, od których zależeć będzie możliwość prowadzenia przez nie działalności. Całościowo projekt nowelizacji zapewnić ma natomiast prawidłową implementację unijnej dyrektywy poprzez doprecyzowanie przepisów krajowej ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu.

Autorka: 

Klaudia Szatan
Aplikant Radcowski
TGC Corporate Lawyers

Prawo gospodarcze – sprawdź, jak możemy pomóc: