Przegląd prawny TGC – Maj 2024

Newsletter – zmiany w przepisach oraz ciekawe rozstrzygnięcia. Maj 2024.

1. Rejestracja w CEiDG tylko online

Rząd szykuje zmiany w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEiDG), które mają usprawnić prowadzenie działalności gospodarczej.

Głównym założeniem jest docelowo pełna cyfryzacja procesu składania wniosków o wpis w CEiDG i rezygnacja z wniosków w postaci papierowej. Całkowite przejście na formę online ma być rozłożone w czasie. Dostępne ma być także wsparcie ze strony Centrum Pomocy Przedsiębiorcy, aby wyjść naprzeciw potrzebom osób niekorzystających z technologii cyfrowych.

Obecnie wniosek o wpis do CEiDG można złożyć zarówno online, jak i w formie papierowej. Jednak jak wynika z danych Ministerstwa Rozwoju i Technologii, aż 63% przedsiębiorców w 2023 r. wybrało elektroniczną formę rejestracji.

Informacje o spółce cywilnej w jednym miejscu

Powyższe zmiany mają przynieść szereg korzyści także na poziomie informacji związanych z prowadzeniem działalności. Ustawodawca zaproponował m.in.:

• uproszczenie procesu przekazywania informacji o spółce cywilnej przez jego elektronizację,
• zapewnienie dostępu do danych zawartych w CEiDG oraz realizację usług przez przedsiębiorców za pośrednictwem aplikacji mObywatel,
• publikację informacji o spółce cywilnej w jednym miejscu.

Projektowane przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii rozwiązania mają zostać przyjęte przez rząd w IV kwartale 2024 r.

Dowiedz się więcej – przeczytaj artykuł

2. Jawność wynagrodzeń w praktyce. Jakie zmiany czekają pracodawców i pracowników?

Mija rok od przyjęcia przez Parlament Europejski i Radę Unii Europejskiej dyrektywy nr 2023/970 w sprawie wzmocnienia stosowania zasady równości wynagrodzeń dla mężczyzn i kobiet za taką samą pracę lub pracę o takiej samej wartości za pośrednictwem mechanizmów przejrzystości wynagrodzeń oraz mechanizmów egzekwowania.

Kluczowym elementem dyrektywy jest „wzmocnienie”, odnoszące się do stosowania w praktyce zasady równości wynagrodzeń. Implementacja dyrektywy ma polegać na wprowadzeniu mechanizmów, które zagwarantują przejrzystość oraz rzeczywistą, a nie tylko deklarowaną, równość wynagrodzeń mężczyzn i kobiet.

Pracodawca złoży raport o warunkach wynagradzania

Zgodnie z dyrektywą na pracodawców mają być nałożone obowiązki w zakresie dostarczania organowi monitorującemu (wyznaczonego w tym celu przez państwo członkowskie) raportów o warunkach wynagradzania, które w zależności od liczby pracowników powinny być przekazywane:

• co roku (gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 250 pracowników) albo
• co trzy lata (przy zatrudnieniu od 100 do 249 pracowników).

Powinno być także możliwe – na zasadzie dobrowolności – przekazywanie takich raportów przez pracodawców, którzy zatrudniają mniej niż 100 pracowników.

Pracownik wyegzekwuje swoje prawa w sądzie

Pracownicy, którzy czują się pokrzywdzeni w kwestii ustalania poziomu wynagrodzenia, będą mogli wnieść powództwo w celu wyegzekwowania swoich praw. Ta zasada może być w Polsce najtrudniejsza do wprowadzenia, gdy zważy się na obłożenie sądów pracy i czas trwania procesów.

Implementacja przepisów Dyrektywy UE o jawności płac

Państwa członkowskie mają obowiązek wprowadzenia odpowiednich przepisów karnych zawierających „skuteczne, proporcjonalne i odstraszające” kary grzywny za naruszenia przepisów dotyczących równości wynagrodzeń, w tym szczególności kary, które będę uwzględniały działania w recydywie, czyli za powtarzające się naruszenia.

Dyrektywa powinna zostać implementowana do polskiego porządku prawnego do 7 czerwca 2026 roku.

Przeczytaj artykuł

3. Senat zdecydował o wakacjach składkowych. Co to oznacza dla firm?

Dnia 22 maja 2024 r. podczas posiedzenia plenarnego Senat omawiał m.in. nowelizację ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw które dotyczą tzw. wakacji składkowych. Aby skorzystać z wakacji przedsiębiorca będzie musiał złożyć wniosek do ZUS w miesiącu poprzedzającym wybrany przez siebie miesiąc. Z rozwiązania będą mogli skorzystać przedsiębiorcy objęci ubezpieczeniem społecznym, którzy zatrudniają do 10 osób. Ustawa wprowadza możliwość zawieszenia opłacania przez przedsiębiorcę składek na ubezpieczenia społeczne, Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy przez 1 wybrany miesiąc w roku kalendarzowym.

Główne założenia ustawy wprowadzającej wakacje składkowe:

• Przedsiębiorcy będą mogli zawiesić opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne, Fundusz Pracy oraz Fundusz Solidarnościowy na okres jednego miesiąca w roku kalendarzowym
• Korzystając z wakacji składowych nie będzie trzeba zawieszać działalności, przedsiębiorca nadal będzie mógł prowadzić działalność, w tym m.in. wystawiać faktury
• Wakacje składkowe nie będą miały wpływu na uprawnienie przedsiębiorcy do zasiłku chorobowego ani na wysokość jego świadczeń emerytalno-rentowych
• Z wakacji składkowych będzie można skorzystać niezależnie od formy rozliczania podatku dochodowego
• Wsparcie w ramach wakacji składowych będzie udzielane w trybie pomocy de minimis
• Wakacje składkowe nie obejmą składki na ubezpieczenie zdrowotne

Z wakacji składowych skorzystają:

• Przedsiębiorcy, w tym także osoby samozatrudnione, którzy wpisani są do CEIDG i odprowadzają składki za nie więcej niż 9 ubezpieczonych (licząc łącznie z przedsiębiorcą) oraz osiągają przychody do 2 mln EUR rocznie
• Wspólnicy spółek cywilnych, jeśli spełniają pozostałe określone ustawą kryteria uprawniające do skorzystania z omawianego zawieszenia opłacania składek ZUS

Warunkiem skorzystania z wakacji składowych jest złożenie wniosku o zwolnienie z obowiązku opłacania składek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w miesiącu poprzedzającym wybrany przez przedsiębiorcę miesiąc zwolnienia.

ZUS dokona weryfikacji wniosku:

• ZUS dokona analizy wniosku pod kątem spełnienia przez przedsiębiorcę warunków do skorzystania z ulgi
• W przypadku pozytywnej weryfikacji, ZUS automatycznie przyzna ulgę
• Decyzja negatywna zostanie wydana w przypadku stwierdzenia braku uprawnień do wakacji składkowych

Nowe rozwiązanie należy ocenić pozytywnie, przyczyni się ono do wzmocnienia konkurencyjności mikro firm. Ustawa wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 4 miesięcy od dnia ogłoszenia.

Dowiedz się więcej – przeczytaj artykuł

4. Projekt nowelizacji ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy, który znacząco wzmocni pozycję artystów w dobie cyfrowej. Nowe przepisy zapewnią twórcom i wykonawcom utworów tantiemy za udostępnianie ich dzieł w Internecie. Dodatkowo, wydawcy prasy zyskają nowe prawo do czerpania korzyści z publikacji online.

Kluczowe rozwiązania przewidziane w projekcie ustawy obejmują m.in.:

• Tantiemy dla twórców: Artyści będą otrzymywać wynagrodzenie za udostępnianie ich utworów w Internecie. Tantiemy będą wypłacane z tytułu eksploatacji utworu audiowizualnego – za pośrednictwem organizacji zbiorowego zarządzania, a z tytułu eksploatacji wykonań muzycznych – według swobodnego wyboru wykonawcy: za pośrednictwem organizacji zbiorowego zarządzania, za pośrednictwem niezależnych podmiotów zarządzających lub bezpośrednio do wykonawcy lub artysty.
• Nowe prawo dla wydawców prasy: Wydawcy będą mieli prawo do wyłącznej eksploatacji online ich publikacji prasowych przez platformy internetowe, będące „dostawcami usług społeczeństwa informacyjnego”. Pomoże im to w utrzymaniu i rozwoju działalności.
• Prostsze zasady uzyskania licencji: Ułatwione zostanie udzielanie licencji na korzystanie z utworów i przedmiotów praw pokrewnych w nadawanych programach telewizyjnych i radiowych
• Większa odpowiedzialność za treści: Wprowadzone zostaną nowe zasady odpowiedzialności platform internetowych za treści udostępniane przez ich użytkowników.
• Zgodność z UE: Projekt ustawy jest zgodny z dyrektywami Unii Europejskiej, co oznacza, że polskie prawo autorskie będzie spójne z regulacjami obowiązującymi w innych krajach UE.

Projektowane przepisy mają zasadniczo wejść w życie po 30 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw. Wyjątek stanowią rozwiązania dotyczących prawa do wynagrodzenia z tytułu udostępniania online utrwalenia artystycznego wykonania, które mają zacząć obowiązywać po 6 miesiącach od ogłoszenia.

Pełny tekst projektu ustawy dostępny jest na stronie internetowej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.

5. Kilometrówka dla pracowników po nowemu. Rząd znowelizuje ustawę o transporcie drogowym

Projektowana przez rząd nowelizacja przepisów dotyczących naliczania tzw. kilometrówki ma na celu umożliwić pracownikom zwrot kosztów używania do celów służbowych nie tylko samochodów prywatnych z napędem elektrycznym lub hybrydowym, ale także napędzanych wodorem, czy zasilanych innymi alternatywnymi źródłami energii.

Obecnie obowiązujące przepisy określają wysokość tzw. kilometrówki jedynie dla pojazdów spalinowych, brakuje więc regulacji dotyczących dokonywania zwrotów za używanie prywatnych pojazdów z napędem innym niż spalinowy do celów służbowych.

Planowany termin przyjęcia projektu przez Radę Ministrów to II kwartał 2024 r.

6. KSeF: nowa data wdrożenia obowiązku e-fakturowania

Pod koniec kwietnia Ministerstwo Finansów ogłosiło nowy harmonogram wdrożenia obowiązkowego fakturowania w Krajowym Systemie e-Faktur (KSeF). Z powodu licznych błędów zidentyfikowanych podczas zleconego audytu, uruchomienie systemu nastąpi w dwóch etapach:

• 1 lutego 2026 r. – obowiązkowy KSeF dla firm o obrotach powyżej 200 mln PLN rocznie,
• 1 kwietnia 2026 r. – obowiązkowy KSeF dla wszystkich pozostałych firm.

W związku z brakiem odpowiedniej infrastruktury technicznej systemu, odroczenie wejście w życie nowych obowiązków ma na celu uniknięcie chaosu i zapewnienie bezpiecznego obrotu faktur w gospodarce.

Dla przedsiębiorców już przygotowujących się do e-fakturowania z pewnością kluczowe jest zapewnienie ze strony resortu finansów, że przesunięcie terminu uruchomienia obowiązkowego KSeF nie wpłynie negatywnie na dotychczas podjęte przez nich prace przygotowawcze.

Więcej o wynikach audytu i KSeF dowiedz się z publikacji ekspertów Crowe – czytaj artykuł

7. Webinar: Starting Business in Poland 2024

Polska wyróżnia się jako hub biznesowy w Europie. Jej strategiczna centralna lokalizacja, atrakcyjny rynek pracy i korzystne warunki dla międzynarodowych inwestorów to tylko niektóre z zalet oferowanych przedsiębiorcom rozpoczynającym inwestycje w Polsce. Odkryj, dlaczego Polska jest idealnym miejscem do prowadzenia działalności biznesowej.

Zapraszamy do zapoznania się z nagraniem z webinaru “Starting Business in Poland 2024”

Webinarium dedykowane jest dla przedsiębiorców i inwestorów chcących zaistnieć na rozwijającym się rynku polskim. Nagranie dostępne jest wyłącznie w języku angielskim.

Dowiedz się więcej, obejrzyj nagranie z webinaru!

Zachęcamy także do pobrania broszury: Doing business in Poland