Zamówienia publiczne

Przetarg nieograniczony:

W przetargu nieograniczonym ogłoszenie o zamówieniu ma charakter zaproszenia do składania ofert i w odpowiedzi oferty mogą składać wszyscy zainteresowani wykonawcy. Pomimo otwartości tego trybu wykonawcy, aby uzyskać zamówienie muszą w złożonych ofertach udowodnić zamawiającemu, że nie podlegają wykluczeniu na podstawie okoliczności określonych w ogłoszeniu o zamówieniu lub dokumentach zamówienia, oraz potwierdzić, że spełniają warunki udziału w postępowaniu.

Przetarg nieograniczony jest, obok przetargu ograniczonego, podstawowym trybem udzielenia zamówienia, co oznacza, że uwzględniając pełną dostępność zamówienia i konkurencyjność tego trybu, ustawodawca zdecydował się na umożliwienie zastosowania przetargu nieograniczonego przez zamawiającego w każdych okolicznościach, bez względu na rodzaj zamówienia. Po zweryfikowaniu ofert oraz sprawdzeniu, czy wykonawca, który złożył ofertę najwyżej ocenioną, spełnia warunki udziału w postępowaniu, zamawiający dokonuje wyboru oferty najkorzystniejszej i podpisuje umowę z wybranym wykonawcą.

Należy podkreślić, że przetarg nieograniczony można zastosować wyłącznie w zamówieniach o wartości równej lub przekraczającej progi unijne. W zamówieniach o wartości mniejszej niż progi unijne co do zasady jego odpowiednikiem jest tryb podstawowy

Przetarg ograniczony

Przetarg ograniczony jest trybem, w którym konkurencja zostaje ograniczona do ofert wykonawców zakwalifikowanych do składania ofert. Następuje więc pewne wyrównanie poziomu wykonawców, gdyż tylko wykonawcy spełniający warunki i niepodlegający wykluczeniu składają oferty. W wypadku zaś zastosowania instrumentów ograniczenia liczby wykonawców zapraszanych do składania ofert porównywane są oferty złożone przez wykonawców najlepiej spełniających kryteria selekcji. Przetarg ograniczony sprawdzi się więc w przypadku zamówień, w których zainteresowanie wykonawców jest duże, a zamawiający chciałby wybierać spośród ofert składanych przez wykonawców najlepszych, mających zasoby gwarantujące wykonanie zamówienia w najlepszy sposób. W trybie przetargu ograniczonego wyróżnia się trzy etapy postępowania:

• wszczęcie postępowania poprzez przekazanie ogłoszenia o zamówieniu do Urzędu Publikacji Unii Europejskiej i zaproszenie wykonawców do składania wniosków o dopuszczenie do udziału w przetargu ograniczonym;
• ocena wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu;

• zaproszenie wybranych wykonawców do złożenia ofert i wybór najkorzystniejszej oferty.

Negocjacje z ogłoszeniem

Udzielenie zamówienia w trybie negocjacji z ogłoszeniem jest możliwe wyłącznie w przypadku zamówień klasycznych o wartościach równych lub przekraczających progi unijne oraz po spełnieniu co najmniej jednego warunku, do którego zalicza się brak zadowalającego rozwiązania na rynku, które będzie spełniać oczekiwania zamawiającego bądź zamówienie obejmuje rozwiązanie projektowe lub innowacyjne. Negocjacje z ogłoszeniem to tryb udzielenia zamówienia, w którym w odpowiedzi na ogłoszenie o zamówieniu, wnioski o dopuszczenie do udziału w postępowaniu mogą składać wszyscy zainteresowani wykonawcy.

Po dokonaniu prekwalifikacji wykonawców zamawiający zaprasza wykonawców dopuszczonych do udziału w postępowaniu do składania ofert wstępnych, a następnie prowadzi z tymi wykonawcami negocjacje w celu ulepszenia treści ofert wstępnych i kolejnych ofert, jeżeli były składane na etapie negocjacji. Po zakończeniu negocjacji zamawiający zaprasza wykonawców do składania ofert ostatecznych. Wybór oferty najkorzystniejszej dokonywany jest spośród ofert ostatecznych.

Zamawiający może udzielić zamówienia na podstawie ofert wstępnych bez negocjacji, jeżeli w ogłoszeniu zastrzeże taką możliwość. Co do zasady oferta złożona przez wykonawcę w tym trybie ma charakter wstępny i stanowi podstawę do rozpoczęcia negocjacji, których celem jest doprecyzowanie lub uzupełnienie opisu przedmiotu zamówienia lub warunków umowy w sprawie zamówienia publicznego, ale mogą zaistnieć sytuacje, gdy oferty wstępne spełniają wymagania zamawiającego i gdy uzna on, że na ich podstawie może dokonać wyboru oferty najkorzystniejszej.

Ten tryb może być zastosowany jedynie w przypadku wystąpienia przesłanek określonych w Ustawie, m.in. konieczności dostosowania istniejących na rynku rozwiązań do potrzeb zamawiającego.

Negocjacje z ogłoszeniem są marginalnie stosowane w zamówieniach publicznych.

Dialog konkurencyjny

Dialog konkurencyjny jest to tryb udzielenia zamówienia, w którym w odpowiedzi na ogłoszenie o zamówieniu wnioski o dopuszczenie do udziału w postępowaniu mogą składać wszyscy zainteresowani wykonawcy. Następnie zamawiający prowadzi dialog z zaproszonymi do udziału w dialogu wykonawcami w zakresie zaproponowanych przez nich rozwiązań, po zakończeniu którego zaprasza ich do składania ofert. Ten tryb może być zastosowany jedynie w przypadku wystąpienia okoliczności, uzasadniających przeprowadzenie postępowania w trybie negocjacji z ogłoszeniem.

Dialog konkurencyjny składa się zatem z trzech podstawowych etapów:

• publicznego ogłoszenia o zamówieniu oraz kwalifikacji podmiotowej wykonawców do kolejnego etapu;
• dialogu „właściwego” i zaproszenia do składania ofert;

• składania i oceny ofert.
  

Partnerstwo innowacyjne

Partnerstwo innowacyjne jest trybem udzielenia zamówienia publicznego stworzonym z myślą o specyficznej grupie zamówień – produktów innowacyjnych. Partnerstwo innowacyjne ma zastosowanie w przypadku zapotrzebowania na innowacyjny produkt, usługę lub roboty budowlane, jeżeli nie są one dostępne na rynku. W uzasadnieniu wyboru trybu partnerstwa innowacyjnego zamawiający powinien wykazać, że innowacyjny produkt, usługa lub roboty budowlane w chwili wszczęcia postępowania nie istnieją na rynku. Partnerstwo innowacyjne jest dość złożonym trybem z bardzo rozbudowanym elementem negocjacyjnym, jednakże w sposób maksymalnie otwartym na konkurencję. Postępowanie wszczynane jest w drodze ogłoszenia o zamówieniu, następnie wykonawcy składają wnioski o dopuszczenie do udziału w postępowaniu.

W trybie partnerstwa innowacyjnego wyróżnia się następujące etapy postępowania:

• wszczęcie postępowania poprzez przekazanie ogłoszenia o zamówieniu do Urzędu Publikacji UE i zaproszenie wykonawców do składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu (wnioski mogą składać wszyscy zaineresowani wykonawcy);
• ocenę wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu;
• zaproszenie wykonawców dopuszczonych do udziału w postępowaniu do składania ofert wstępnych i prowadzenie z nimi negocjacji w celu ulepszenia treści ofert wstępnych;
• składanie przez wykonawców kolejnych ofert i prowadzenie negocjacji z wykonawcami składającymi te oferty;
• zaproszenie do składania ofert ostatecznych obejmujących prace badawczo-rozwojowe, których celem jest opracowanie innowacyjnego produktu, usługi lub robót budowlanych, a po ich opracowaniu dokonanie zakupu dostaw, usług lub robót budowlanych, pod warunkiem, że odpowiadają one poziomom wydajności i maksymalnym kosztom, uzgodnionym między zamawiającym a wykonawcą lub wykonawcami.
  
  

Negocjacje bez ogłoszenia

Negocjacje bez ogłoszenia to niekonkurencyjny tryb udzielenia zamówienia, w którym zamawiający najpierw negocjuje warunki umowy w sprawie zamówienia publicznego z wykonawcami zaproszonymi do negocjacji, a następnie zaprasza ich do składania ofert. Tryb negocjacji bez ogłoszenia jest traktowany jako mało konkurencyjny ze względu na brak jego otwartości dla wykonawców, ponieważ to sam zamawiający decyduje, których wykonawców zaprosi do udziału w postępowaniu. Nie można jednak mówić tu o zupełnym wyłączeniu konkurencyjności jak w trybie zamówienia z wolnej ręki, ponieważ mamy tu do czynienia z porównaniem ofert.

Zamówienie z wolnej ręki

Tryb zamówienia z wolnej ręki jest trybem niekonkurencyjnym. Zamawiający może skorzystać z niego w ściśle określonych przypadkach. Tryb udzielenia zamówienia z wolnej ręki charakteryzuje się tym, że zamawiający udziela zamówienia po negocjacjach tylko z jednym wykonawcą. Stanowi tym samym tryb wyjątkowy, dopuszczalny w określonych w ustawie sytuacjach, które uzasadniają odstąpienie od trybów konkurencyjnych. Zamawiający podejmuje negocjacje tylko z jednym wykonawcą zmierzające do wynegocjowania postanowień umowy.

Ten tryb możliwy jest jedynie w sytuacjach opisanych w Ustawie, m.in. gdy dany produkt dostarcza tylko jeden wykonawca czy przeprowadzono konkurs, którego nagrodą było zaproszenie do negocjacji w trybie zamówienia z wolnej ręki autora wybranej pracy konkursowej