ESG, czyli raportowanie informacji niefinansowych

Jednym z podstawowych celów Unii Europejskiej na najbliższe dekady jest rozwój gospodarczy państw członkowskich w ramach modelu zrównoważonego rozwoju uwzględniającego nie tylko aspekty finansowe działalności gospodarczej wykonywanej przez uczestników rynku, ale również wpływ tej działalności na środowisko, kwestie społeczne czy transparentność zarządzania. W związku z tymi celami, zrównoważony rozwój stał się ważnym elementem prawa europejskiego, w ramach którego wprowadzane są kolejne regulacje prawne wymuszające na uczestnikach rynku zmianę dotychczasowego modelu prowadzenia działalności gospodarczej.   

Podstawowym narzędziem, które będzie pomocne w ocenie uczestników rynku pod kątem prowadzenia przez nich działalności w sposób zrównoważony jest wprowadzony obowiązek raportowania przez jednostki informacji niefinansowych związanych z prowadzoną przez nie działalnością.

Podstawy prawne raportowania niefinansowego oraz kryteriów zrównoważonego rozwoju są uregulowane w wielu dokumentach unijnych, jak choćby w Dyrektywie NFRD (Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/95/UE z 22 października 2014 r. zmieniająca dyrektywę 2013/34/UE w odniesieniu do ujawniania informacji niefinansowych i informacji dotyczących różnorodności przez niektóre duże jednostki oraz grupy).

Warto pamiętać, że obecnie toczą się również intensywne prace nad opracowaniem Europejskiego Standardu Raportowania Zrównoważonego Rozwoju (PTF-ESRS). Prace te prowadzone są przez EFRAG (Europejską Grupę Doradczą ds. Sprawozdawczości Finansowej), a ich efektem ma być powstanie dokumentów zawierających jasne i jednolite wytyczne co do sposobu raportowania i oceny informacji z takich obszarów jak kwestie środowiskowe, społeczno-pracownicze czy związane z zarządzeniem.  

ESG – definicja

ESG to kryteria niefinansowe, na podstawie których powinny być raportowane w sprawozdaniach z działalności jednostek informacje niefinansowe, na które składają się następujące kryteria:

E – Środowisko (z ang. environment),

S – Społeczna odpowiedzialność (z ang. social responsibility), 

G – Ład korporacyjny (z ang. corporate governance).

W ramach tych kryteriów, do sprawozdań z działalności jednostek powinny być wprowadzane informacje, takiej jak:

1. w ramach raportowania informacji o środowisku – między innymi informacje o sposobach łagodzenia zmian klimatu przez jednostkę, wykorzystywaniu zasobów, kwestie związane z zanieczyszczeniem,
2. w ramach raportowania informacji z zakresu społecznej odpowiedzialności – między innymi informacje o działaniach jednostki zmierzających do równego traktowania i równych szans dla wszystkich, kwestie związane z dążeniem do równości wynagrodzeń za pracę o takiej samej wartości, informacje dotyczące istnienia rad zakładowych,
3. w ramach raportowania informacji związanych z ładem korporacyjnym – między innymi informacje o roli organów administrujących, zarządzających i nadzorujących, kwestie związane ze zrównoważonym rozwojem, etyką biznesu i kulturą korporacyjną, informacje o ochronie sygnalistów.

Podmioty zobowiązane do raportowania ESG

Dotychczas obowiązek raportowania informacji niefinansowych dotyczył głównie podmiotów rynku finansowego, jednak po wejściu w życie 5 stycznia 2023 roku Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2022/2464 (Dyrektywa CSRD), obowiązek raportowania informacji niefinansowych będzie w niedalekiej przyszłości dotyczyć coraz większej ilości podmiotów, również spoza rynku finansowego.

Zgodnie z nowymi regulacjami, państwa członkowskie UE, w tym Polska, powinny wprowadzić przepisy niezbędne do wykonania tej Dyrektywy CSDR do 6 lipca 2024 roku, a zakres podmiotów, które będą zobowiązane do raportowania informacji niefinansowych, ulegnie znacznemu rozszerzeniu.

Za rok obrotowy 2024, do raportowania informacji niefinansowych zostaną zobowiązane jednostki interesu publicznego, będące dużymi jednostkami lub jednostkami dominującymi dużej grupy, jeżeli liczba zatrudnionych w roku obrotowym przekracza 500 osób i które na dzień bilansowy przekraczają co najmniej 2 z 3 następujących kryteriów:

• suma bilansowa: 20.000.000 EUR;
• przychody netto ze sprzedaży: 40.000.000 EUR;
• średnia liczba zatrudnionych w roku obrotowym: 250

Za rok obrotowy 2025, do raportowania informacji niefinansowych zostaną zobowiązane również pozostałe duże jednostki (przedsiębiorstwa) lub jednostki dominujące dużej grupy, które na dzień bilansowy przekraczają co najmniej 2 z 3 następujących kryteriów:

• suma bilansowa: 20.000.000 EUR;
• przychody netto ze sprzedaży: 40.000.000 EUR;
• średnia liczba zatrudnionych w roku obrotowym: 250.

W kolejnym roku obrotowym, do raportowania informacji niefinansowych zostaną zobowiązane między innymi małe i średnie przedsiębiorstwa, które są jednostkami interesu publicznego, jeżeli spełniają kryteria wskazane w Dyrektywie CSRD, małe instytucje kredytowe, będące dużymi jednostkami lub małymi i średnimi jednostkami interesu publicznego, wewnętrzne zakłady ubezpieczeń i wewnętrzne zakłady reasekuracji pod warunkiem, że są dużymi jednostkami bądź średnimi lub małymi notowanymi na giełdzie.

Pomimo regulacji, które wprowadzają wprost na niektóre podmioty obowiązek raportowania informacji niefinansowych, niektóre jednostki, które nie są do tego zobowiązane, decydują się już na takie rozwiązanie. Podmioty ujawniają informację niefinansowe nie tylko ze względów wizerunkowych. Coraz częściej to instytucje finansowe lub inni kontrahenci jednostek wymuszają takie działanie, ponieważ podejmując decyzję o rozpoczęciu współpracy, analizują nie tylko kwestie finansowe danego podmiotu, a coraz częściej zwracają właśnie uwagę na niefinansowe aspekty działalności. Również konsumenci, starając się działać z coraz większą świadomością, wybierają produkty jednostek, których działalność spełnia normy zrównoważone rozwoju.

Póki co, obowiązek raportowania informacji niefinansowych obejmuje stosunkowo małą ilość podmiotów, jednak w niedługim czasie może okazać się, że jednostki same będą raportowały te informacje w celu zachowania pozycji na rynku. Dlatego tak ważne jest, żeby już na obecnym etapie jednostki podjęły działania mające na celu przygotowanie się do raportowania informacji niefinansowych.

Dowiedz się więcej: Zrównoważony rozwój: ślad węglowy organizacji i produktu – seminarium

Prawo gospodarcze – sprawdź, jak możemy pomóc: