Przegląd prawny TGC – marzec 2023

Nowe regulacje i uchwały – marzec 2023. Podsumowanie przygotowane przez TGC Corporate Lawyers.

1. Nowe regulacje dotyczące unijnego jednolitego patentu

Regulacje dotyczące jednolitego systemu patentowego wejdą w życie już 1 czerwca 2023 roku i będą miały zastosowanie w 17 państwach, które ratyfikowały porozumienie o Jednolitym Sądzie Patentowym (UPCA). Są to: Austria, Belgia, Bułgaria, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Niemcy, Włochy, Litwa, Łotwa, Luksemburg, Malta, Holandia, Portugalia, Słowenia i Szwecja. Polska nie jest obecnie jego stroną. Ratyfikacja umowy jest jednak wciąż możliwa dla państw członkowskich niebędących stroną UPCA.  

Porozumienie zakłada utworzenie Jednolitego Sądu Patentowego (UPC). Ma on zapewnić jednolite, specjalistyczne i skuteczne ramy dla sporów patentowych na poziomie europejskim. Będzie rozpatrywał zarówno sprawy o naruszenie, jak i o unieważnienie patentów.

Pomiędzy 1 marca a 1 czerwca 2023 r. obowiązuje okres przejściowy tzw. „faza sunrise”. Właściciele europejskich patentów mają wtedy czas na podjęcie decyzji, czy chcą zostać objęci jurysdykcją jednolitego systemu patentowego. Możliwe jest wówczas składanie wniosków o wyłączenie patentów europejskich spod jurysdykcji UPC, w celu uniemożliwienia innym złożenia wniosku o unieważnienie patentu przed UPC wraz z wejściem w życie porozumienia. Właściciel patentu, który zdecyduje się na jurysdykcję UPC, nie musi podejmować żadnych dodatkowych działań przed 1 czerwca 2023 r. Jeżeli podejmie on jednak decyzję o chęci pozostania pod jurysdykcją krajową urzędów patentowych po wejściu w życie UPCA, konieczne jest złożenie odpowiedniego wniosku.

Należy mieć na uwadze, że patent europejski będący w mocy w co najmniej jednym kraju-stronie UPCA w dniu wejścia w życie umowy zacznie on podlegać niewyłącznej jurysdykcji UPC.

Dowiedz się więcej

2. Prace sejmowe nad projektem ustawy dotyczącej obligacji

W sejmie trwają obecnie prace nad projektem o zmianie Ustawy o obligacjach, Ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi oraz Ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym. Nowe przepisy umożliwią emitowanie obligacji kapitałowych przez instytucje finansowe, co przyczyni się do zwiększenia ich bazy kapitałowej. Projekt zakłada określenie zasad emisji instrumentów kapitałowych, w tym obligacji kapitałowych jako nowej kategorii obligacji. Obligacje kapitałowe będą mogły być emitowane przez domy maklerskie, banki krajowe, krajowe zakłady ubezpieczeń oraz krajowe zakłady reasekuracji. Wejście przepisów w życie planowane jest na październik 2023 roku.

Dowiedz się więcej

3. Sejm uchwalił przepisy mające na celu ograniczenie ilości odpadów z tworzyw sztucznych

Nowe przepisy mają przede wszystkim na celu zakazanie wprowadzania do obrotu produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych takich jak patyczki higieniczne, sztućce, talerze, słomki czy patyczki do balonów wykonane z plastiku. Ponadto, przedsiębiorcy będą zobowiązani do informowania konsumentów poprzez czytelne oznakowanie na opakowaniu produktu jednorazowego użytku z plastiku o szkodliwości jego wpływu na środowisko. Nowe przepisy wprowadzą również obowiązek uiszczenia opłaty za niektóre jednorazowe opakowania, która ma wynosić maksymalnie 1 zł.

Dowiedz się więcej

4. Prace sejmowe nad ustawą o aplikacji mObywatel

W marcu 2023 r. sejm zajął się również ustawą o aplikacji mObywatel. Prace mają na celu stworzenie podstaw prawnych do wykorzystywania i uznawania dokumentów elektronicznych na takich samych zasadach w przypadku dokumentów tradycyjnych. W szczególności ma to dotyczyć elektronicznego odpowiednika dowodu osobistego. Ustawa ma upowszechnić również posługiwanie się m.in. elektroniczną legitymacją szkolną i legitymacją studencką. Aplikacja mObywatel ma umożliwić też  uwierzytelnianie profilu zaufanego oraz dokonywanie płatności w ramach usług świadczonych przez podmioty publiczne.

Dowiedz się więcej

5. Prezydent podpisał kolejną nowelizację kodeksu postępowania cywilnego

Nowe przepisy zmieniające kodeks postępowania cywilnego wprowadzają regulacje unijne w zakresie jurysdykcji, uznawania i wykonywania orzeczeń w sprawach małżeńskich oraz związanych z odpowiedzialnością rodzicielską i uprowadzaniem dziecka za granicę. Na kanwie nowelizacji Sąd Apelacyjny w Warszawie będzie sądem drugiej instancji w sprawach o odebranie osoby podlegającej władzy rodzicielskiej lub pozostającej pod opieką, prowadzonych na podstawie konwencji haskiej.

Dowiedz się więcej

6. Nowelizacja Kodeksu pracy podpisana przez prezydenta

23 marca 2023 r. prezydent podpisał ustawę o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw. Jest to największa od lat nowelizacja w zakresie prawa pracy. Akt wdraża dwie unijne dyrektywy zawierające prorodzicielskie i propracownicze przepisy. Nowela kodeksu przewiduje m.in.:

• wydłużenie urlopu rodzicielskiego o 9 tygodni
• dodatkowe dni wolne – urlop opiekuńczy i zwolnienie w związku z siłą wyższą
• uregulowanie pracy na kilku etatach
• obowiązek uzasadnienia wypowiedzenia umowy na czas określony
• możliwość złożenia przez pracownika wniosku o zmianę rodzaju umowy na umowę o pracę
• zwiększenie elastyczności pracy dla rodziców
• wydłużenie przerwy w pracy
• poszerzony zakres informacji o warunkach zatrudnienia

Przepisy wejdą w życie po upływie 21 dni od dnia ogłoszenia. Nowelizacja Kodeksu pracy stanowi ogromne wyzwanie dla pracodawców. Z perspektywy pracownika zmiany są jednak bardzo korzystne. ­

Dowiedz się więcej: Nowelizacja Kodeksu pracy podpisana przez Prezydenta

Obsługa prawna firm – sprawdź, jak możemy pomóc: