Przegląd prawny TGC – sierpień 2023

Newsletter – zmiany w przepisach oraz ciekawe rozstrzygnięcia – sierpień 2023.

1. Prezydent podpisał ustawę o Krajowym Systemie e-Faktur (KSeF)

W sierpniu Prezydent podpisał Ustawę z 16 czerwca 2023 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, czyli tzw. Ustawę o Krajowym Systemie e-Faktur. Obowiązek e-fakturowania za pomocą KSeF wejdzie w życie 1 lipca 2024 r. Przedsiębiorcy zwolnieni z VAT, głównie sektor MŚP, będą zobowiązani do korzystania z KSeF dopiero od 1 stycznia 2025 r.

Implementacja systemu wiąże się z wieloma zmianami w organizacji, dlatego przedsiębiorcy powinni jak najszybciej rozpocząć przygotowania do wdrożenia nowego standardu. Niedopełnienie obowiązków wynikających z Ustawy o KSeF będzie zagrożone sankcjami finansowymi. Kary będą nakładane od 1 stycznia 2025 roku. O skutkach podpisania przez Prezydenta Ustawy o KSeF pisaliśmy tutaj.

2. Kolejny krok do cyfryzacji wymiaru sprawiedliwości

17 sierpnia 2023 r. Sejm uchwalił Ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego, ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych, ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw. Jest to krok milowy w cyfryzacji wymiaru sprawiedliwości. Nowelizacja została skierowana do podpisu Prezydenta. Akt ten ma na celu usprawnienie zarządzania systemami informatycznymi w sądach. Portal Informacyjny Sądów Powszechnych ma być rozszerzony o sprawy karne. Nowelizacja wprowadza również na stałe rozprawy zdalne i e-doręczenia do procedury cywilnej oraz zakłada możliwość przeprowadzenia dowodu na odległość w ramach posiedzenia zdalnego (o ile charakter dowodu na to pozwala). Strony będą mogły domagać się przeprowadzenia dowodu w sposób zdalny już na etapie wniosku dowodowego. Ustawa wprowadza też na stałe, z kilkoma wyjątkami, składy jednoosobowe w drugiej instancji.

Ponadto adwokaci czynnie wykonujący zawód mają być zobowiązani do posiadania konta w portalach informacyjnych sądów. Jeżeli osoba zostanie skreślona z listy adwokatów, to Dziekan okręgowej rady adwokackiej ma zwrócić się do Ministra Sprawiedliwości z wnioskiem o usunięcie konta takiej osoby z portalu.

Dalsze zmiany dotyczą m.in.: wysokości i sposobu uiszczania niektórych opłat sądowych, uchylenia przepisu wstrzymującego bieg terminów przedawnienia karalności czynu w sprawach o przestępstwa, przyspieszenia wejścia w życie przepisów umożlwiających konfiskatę aut pijanym kierowcom oraz zwiększenia uprawnień Prokuratora Krajowego.

Dowiedz się więcej

3. Nowelizacja Kodeksu cywilnego w zakresie zasad dziedziczenia

Prezydent podpisał ustawę nowelizującą regulacje Kodeksu Cywilnego w zakresie zasad dziedziczenia. Nowelizacja ma na celu ograniczenie kręgu spadkobierców oraz uregulowanie terminów dotyczących dziedziczenia. Zmiany mają przyczynić się do skrócenia czasu trwania postępowań oraz rozwiania wątpliwości w zakresie terminów na przyjęcie lub zrzeczenie się spadku. Zawężony katalog spadkobierców ustawowych ograniczy zaś potrzebę poszukiwania ich z urzędu przez sąd oraz wzywania na rozprawę.

Ponadto, nowelizacja wprowadza dwie nowe przesłanki niegodności dziedziczenia:

1. Uporczywe niewykonywanie obowiązku alimentacyjnego orzeczonego wyrokiem sądowym wobec spadkodawcy oraz
2. Uporczywie uchylanie się od wykonywania obowiązku pieczy nad spadkodawcę.

Umożliwi to osobie mającej w tym interes prawny przeciwstawienie się możliwości uzyskania korzyści ze spadku przez osobę niewywiązującą się powyższych obowiązków.

Ustawa ma wejść w życie po upływie 3 miesięcy od dnia jej ogłoszenia.

Dowiedz się więcej

4. Nowe zasady zwalczania nadużyć w komunikacji elektronicznej

W sierpniu br. Prezydent podpisał również Ustawę z dnia 28 lipca 2023 r. o zwalczaniu nadużyć w komunikacji elektronicznej, wdrażającą unijne regulacje w tym zakresie. Akt definiuje przede wszystkim pojęcie „nadużycia w komunikacji elektronicznej” oraz wprowadza ich otwarty katalog. Nowe przepisy mają na celu zwiększenie ochrony podmiotów korzystających z publicznie dostępnej usługi telekomunikacyjnej lub żądających świadczenia takiej usługi.

Ustawa wprowadza nowe prawa i obowiązki przedsiębiorców telekomunikacyjnych, określając działania, które mają podejmować te podmioty w zakresie zapobiegania nadużyciom w komunikacji elektronicznej. Przedsiębiorcy ci będą zobowiązani do blokowania wiadomości SMS wyczerpujących znamiona tzw. smshingu oraz połączeń głosowych polegających na podszywaniu się pod inną osobę lub instytucję. Kompetencje w tym zakresie będzie miał Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej.

Dowiedz się więcej

5. Zmiany w zasadach zatrudniania cudzoziemców po odwołaniu stanu zagrożenia epidemicznego

W związku z odwołaniem stanu zagrożenia epidemicznego na terytorium Polski przestały obowiązywać udogodnienia dla pracodawców zatrudniających pracowników z zagranicy w związku z pandemią COVID-19. Od 1 sierpnia 2023 r. ważność zezwoleń na pobyt i pracę w Polsce oraz terminy na realizację przez cudzoziemców określonych czynności związanych z legalnością pobytu nie będą automatycznie przedłużane. Cudzoziemcy posiadający dokumenty wydane lub z ważnością przedłużoną na podstawie specustaw covidowych mają więc obowiązek wystąpić o nowe dokumenty. Termin na dopełnienie obowiązków związanych z legalizacją pobytu przez to osoby upłynął 31 lipca br. Osoby, które nie wystąpiły o nowe dokumenty w tym terminie, przebywają na terenie Polski nielegalnie. Odwołanie stanu zagrożenia epidemicznego nie wpływa jednak na ważność dokumentów  obywateli Ukrainy, których legalność pobytu została uregulowana po 24 lutego 2022 r.

Dowiedz się więcej

6. Zaostrzenie zakazu handlu w niedzielę

W związku z odwołaniem stanu zagrożenia epidemicznego od 1 sierpnia 2023 r. obowiązują przepisy utrudniające obchodzenie zakazu handlu w niedzielę. Na mocy tzw. specustaw covidowych w niedziele niehandlowe oprócz właściciela lub członków jego rodziny obsługujących kasę w sklepie mogli pracować również inni pracownicy, np. osoby rozkładające towary na półkach. Przepisy te sprzyjały nadużyciom poprzez wykorzystywanie luk prawnym. Od sierpnia br. zakaz handlu ma być rygorystycznie egzekwowany. Obecnie w niedziele niehandlowe w sklepie może przebywać i obsługiwać kasę może jedynie właściciel lub członkowie jego rodziny.

7. Ustawa o systemie kaucyjnym opakowań skierowana do podpisu Prezydenta

Sejm uchwalił ustawę o systemie kaucyjnym opakowań, odrzucając tym samym poprawki Senatu. Jeżeli Prezydent podpisze akt, obowiązek kaucyjny wejdzie w życie 1 stycznia 2025 r. Zgodnie z założeniami ustawy duże sklepy, tj. o powierzchni powyżej 200 m² będą zobowiązane do odbioru opakowań takich jak: jednorazowe butelki z plastiku o pojemności do 3 litrów, szklane butelki do 1,5 litra oraz metalowe puszki o pojemności do 1 litra. Kaucja ma wynieść 50 gr i ma być ona oddawana klientowi zwracającemu opakowanie bez konieczności pokazania paragonu. Nieodebrana kaucja zostanie przeznaczona na finansowanie systemu kaucyjnego. Mniejsze sklepy będą mogły dobrowolnie dołączyć się do systemu kaucyjnego.

Dowiedz się więcej

Obsługa prawna firm – sprawdź, jak możemy pomóc: